Өглөө ажилдаа явахдаа микро автобусанд чихэлдээд л суулаа. Гэтэл нэг эмэгтэй 2 ойтой болов уу гэмээр хүүтэйгээ орж ирээд яг өөдөөс хараад суулаа. Би ч яах вэ хүүхэд харахаараа л янз бүр болчих гээд байдаг нөгөө зангаараа хүүрүү нь хараал хэлээ гаргалаа. Тэр харин бусад ойролцоо насны хүүхдүүдийг бодвол нүүрэмгий юм. Магадгүй хашаанд төрж, өсч буй бололтой дөрвөлжин хананы дунд телевизээр гарах хүүхэлдэйн киноны гол баатрууд болон хааяа нэг гэрт нь зочилж ирдэг ээж аавын найзуудыг эс тооцвол эцэг эхээсээ өөр хэн нэгнийг олж хараагүй жаалуудыг бодвол хашааныхаа банхарт гараа хазуулна ч гэж айлгүй олсоноо хувааж иддэг юм гэсэндээ овоо нээлттэй юм шиг байна. Жаал ч намайг дууриагаад л өөдөөс хэлээ гаргаж байна. Би хамраа зангидлаа тэр ч бас зангидаж байна. Нүдээ ирмэсэн чинь дагаал ирмэхчээн аядлаа. Тэгсэн автобусанд байгаа бүх хүмүүсийн анхаарал хөгшин залуу хоёр харилцагч /жаал бид хоёр/ дээр тусчихсан байна. Би санаа зовоод өмссөн хувцсандаа зохицохгүй үйлдэл үзүүлсэндээ ичингүйрмэр аядав. Нүүр амаа байдгаар нь үрчийлгээд ямар эвгүй үйлдэл гаргачихав даа гэж бодоол хүүг тоогоогүй дүр эсгээл суулаа. Тэр намайг гэнэт замын дундаас зангаа хувиргасныг ойлгож ядсан бололтой хэсэг надруу харж инээж байснаа идэж байгаа чипстэйгээ зууралдаад намайг мартагнав. Тэгсэн чинь чипс нь дуусчихсан нөгөөх чинь уутанд нь толгойгоо дүрчихээд булан тохой бүрийг нь нэгжиж гардаг юм байна. Ээж нь миний хүү одоо дууссан уутыг нь хаячих гэж хэлтэл. Хүү байкуууу гээл алгаа тосоол хэлж байна. Ээж нь тиймээ миний хүү дууссан. Одоо уутыг нь хаячих ээж нь хаячихъя гэсэн чинь хүү зөрүүдлээд өгсөнгүй тэгсэн ээж нь микро автобусны онгорхой цонхыг заагаад миний хүү үүгээр хаячих гээд л дүрс хийтэл аваад хаядиймдаа. Миний уур хүрсэн гэж яаваа. Би энд тэнд гудамж талбайд хүний хаясан хогийг түүгээд явж чадахгүй ч өөрөө ганц ширхэг шүдэнзний мод ч байсан гудамж талбайдаа хаячихгүй юмсан гээд цүнхэндээ цуглуулж яваад хаа нэг тааралдсан хогийн саванд бөөнд хаяж байж санаа амардаг болсоор багагүй хугацаа өнгөрлөө. Угаасаа ч багаас минь төлөвшсөн гэрийн хүмүүжил минь намайг ийм хүн болгож төлөвшүүлсэн. Гэтэл энэ өөдөөс харж суугаа ээж бяцхан хүүдээ гадаа хог хаягдлаа зүгээр л чулуудчихаж болдог юм байна гэсэн бодлыг өөрөө төрүүлж байна шүү дээ. Очиж очиж хөдөлгөөнд оролцож яваа авто машины цонхоор замын дунд хог хаягдлаа гаргаж чулууддаг бүдүүлэг хүмүүст би үнэн голоосоо дургүй. Би ч нэг их соёлжоод сүр болоод байдаг хүн биш л дээ гэхдээ наад захын иймэрхүү ахуйн соёлыг мэддэггүй хүмүүс энд тэнд том албан тушаал хашаад төрийн өндөрлөгт суугаад хүн зонд сургаал айлдаж зааварчилгаа буулгаж яваад миний дургүй хүрдэг. Гэтэл одоо эх хүн иймэрхүү төлөвшлийг үр хүүхэддээ хар нялхаас л суулгаад ирэхээр юу болохын. Бас хэд хоногийн өмнө засгийн газрын ордны баруун талд байрлах үйлдвэрчний эвлэлийн байрны өмнүүр явж байтал урд нэг өвөө ач юм уу зээ нь бололтой жаахан охин дагуулаад явж байна. Тэр охин нь 5-6 настай л байх. Тэгсэн чинь нөгөө охин нь цэцгийн мандлуудын нэгээс нөгөөрүү үсэрч очоол нөгөө муу нэг настай цэцэг гэгддэг хотын төвийг өдрийн цагаар чимдэг ганц чимэглэл болох цэцэгнүүдийг нэг нэгээр нь тасдаал яваад байхын. Өвөө энийг хардаа гээээл. Өвөө нь боль болкуу, тэгдэггүй юм гэх нь бүү хэл ганц үг ган хийхгүй байхын. Хичнээн уур хүрвээ. Хажуу хавиргаар нь явж байгаа хүмүүс ч юу ч хэлкүү. Би тэгэхээр нь тэсэлгүй миний дүү энэ цэцэгнүүдийг тасдаж болдоггүй юм. Хэрэв таславал цагдаа ах ирээд шийтгэдэг юм ш дээ гээд хэлчихсэн чинь нөгөө тайван амгалан юу ч анзаарахгүй байсан өвөө чинь аймаар үрчийж ирээл тас загинадийм даа. Би улсад насаараа ажилласан хийдгээ хийсэн хүн та нар муусайн нусгайнуудыг баастайгаа хутгалдаад явж байхад чинь би энэ цэцэгнүүдийг тарьж явсан юм гэж ирээд л тачигнаж гарсан. Яс юман дээрээ би яахав баастайгаа хутгалдаад хэвтэж байсан байж болно. Тэр өвгөн амьдралдаа нэг удаа ч болов өөрийн гараар цэцэг тариад ургуулчихсан бол өнөөдөр үрийнхээ тасдсан цэцэгний төлөө харуусаад барахгүй л байх байсан юм. Тэгээд үргэлжлүүлээд нялх амьтан хэнд ч саад бололгүй өөрөө өөрийгөө саатуулаад явж байхад үр хүүхэд бүлтэлзүүлж, айлган сүрдүүллээ гээд л хавиар нэг орилж хашхичаад бас л хүмүүсийн анхаарал өвгөн охин бид 3 дээр. Хүмүүс намайг жигшсэн харцаар хараад л. Би гэдэг хүн цасан гоо үлгэрт гардаг хорон санаат хатан шиг л байгаам чинь. Би тэр өвөөгийн өөдөөс юу ч дугараагүй. Угаасаа юум хэлээд ойлгодоггүй хүнтэй ам хэлээрээ ололцоно гэж байдаггүйн зовлонг би мэддэг болохоор бушуухан холдохын түүс л болсон. Иймэрхүү жишээ мэр сэр тохиолдож ажиглагдах л юм. Хүүхдүүдийн буруу гэж юу байх вэ. Угаасаа сониуч улс. Юм юмруу үсчиж явдаг амьтад. Хүүхэд байхад аль болж бүтэхгүй бүхнийг хийж үзмээр санагддаг шүү дээ. Харин тэднийг зөв тийш нь чиглүүлэхэд тэднийг асран хамгаалагчид тодруулбал гэр бүлийнхэн нь чухал нөлөөлдөг. Нэгэнт тийм чадваргүй хүмүүстэй хичнээн зууралдаад ч нэмэргүй болохыг би бага багаар ойлгоод л байгаа. Тиймээс залуус бид хойч үедээ эх орноо хайрлах, ахмал настнаа хүндлэх, газар нутгаа дээдлэх зан байдлыг төлөвшүүлэхгүй юмаа гэхэд наад захын ахуйн соёлыг дэлгэрүүлчих юмсан. Гэхдээ бидний үеийн залуус хамаагүй соёлч, боловсон болсон болохоор иймэрхүү бодол бүгдийнх нь оюунд цухалзаж байгаа гэдэгт би эргэлзэхгүй байгаа.